Een troonsopvolging heeft blijkens de geschiedenis in Nederland maar eens in de dertig a veertig jaar plaats. Dat er dit jaar weer een troonsopvolging zal zijn, is dan ook redelijk uniek. Bedrijfsopvolgingen zijn voor wat betreft frequentie niet uniek. Ze vinden dagelijks plaats. Wel zijn bedrijfsopvolgingen uniek voor wat betreft de gevolgen voor de onderneming zelf.
Daarnaast zullen de gevolgen voor de werknemers ook verschillen. Of er arbeidsrechtelijke gevolgen voor de werknemers zijn, is afhankelijk van de vraag of er wel of geen sprake is van een overgang van onderneming.
Overgang van onderneming?
Onder ’overgang van onderneming’ wordt in het arbeidsrecht verstaan de overgang, ten gevolge van een overeenkomst een fusie of splitsing, van een economische eenheid die na de overgang haar identiteit behoudt. Onder een ‘economische eenheid’ wordt een georganiseerd geheel van personen en elementen beschouwd. Het gaat erom dat ondernemingsactiviteiten worden overgedragen. Veelal is in geval van een activa/passiva transactie, waarbij (een deel van) het personeel en de activiteiten overgaan van de ene BV naar de andere BV, sprake van een overgang van onderneming.
Een aandelenoverdracht/aandelenfusie is geen overgang van onderneming. De onderneming wordt dan niet overgedragen doch slechts de zeggenschap over de rechtspersoon komt in andere handen. De rechtspersoon als zelfstandige entiteit en als werkgever blijft bij een aandelenfusie als vanouds bestaan en wijzigt niet. Dit betekent dat de werknemers van de gefuseerde rechtspersonen niet te maken krijgen met een wijziging van werkgever en er geen sprake is van een overgang van onderneming.
Arbeidsvoorwaarden
Indien er wél sprake is van een overgang van onderneming, dan gaan alle aan de onderneming verbonden werknemers van rechtswege met behoud van alle uit hun arbeidsovereenkomst voortvloeiende rechten en verplichtingen over naar de verkrijgende onderneming. Het gevolg van deze regel is dat de verkrijgende onderneming niet kan kiezen wie van het personeel hij overneemt en welke arbeidsvoorwaarden hij het personeel zal aanbieden. Alle rechten en verplichtingen gaan van rechtswege over. Dit houdt onder meer in dat het salaris en secundaire arbeidsvoorwaarden die zijn vastgelegd in een arbeidsovereenkomst of arbeidsreglement overgaan, maar ook zaken die met de betreffende werknemer(s) mondeling zijn afgesproken.
Non-concurrentiebeding
Aangezien alle rechten en bedingen automatisch mee overgaan naar de verkrijger, kan deze rechten ontlenen aan een tussen de werknemer en de overgenomen onderneming voor de overgang gesloten non-concurrentiebeding. Een dergelijk beding hoeft dus niet opnieuw te worden overeengekomen. Dit kan anders zijn indien het beding in de nieuwe situatie aanzienlijk zwaarder is gaan drukken, bijvoorbeeld omdat de verkrijgende onderneming een veel groter werkgebied heeft. In dat geval is het verstandig om wel opnieuw een non-concurrentiebeding met de individuele werknemer overeen te komen.
Cao
Daarnaast gaan de van toepassing zijnde cao-bepalingen van rechtswege over. Zulks brengt mee dat voor de werknemers in dienst van de overgenomen onderneming het op het moment van overname voor hen geldende cao-regiem blijven gelden. Dit zal blijven totdat de desbetreffende cao is geëxpireerd of de verkrijgende onderneming wordt gebonden aan een na de overgang van onderneming tot stand gekomen nieuwe cao. Deze gebondenheid aan een nieuwe cao kan een ondernemings-cao zijn, maar ook een andere cao, welke al dan niet algemeen verbindend is verklaard. Overigens zal op de verkrijger ook dan nog in veel gevallen de plicht rusten de gunstigere arbeidsvoorwaarden van voor de overgang op het overgenomen personeel toe te passen, aangezien deze bepalingen nawerken.
Pensioen
De hoofdregel dat de rechten en verplichtingen die op het tijdstip voor de overgenomen onderneming golden mee overgaan op de verkrijger geldt in beginsel ook voor de rechten en verplichtingen die voortvloeien uit een pensioenovereenkomst. Echter, in bepaalde uitzonderingsgevallen kan de verkrijger haar eigen pensioenregeling aan de overgegane werknemers aanbieden. Dit geldt niet indien de werknemers voor de overgang van onderneming verplicht deelnemen in een bedrijfstakpensioenfonds en deze zelfde verplichting blijft gelden na de overgang.
Meer informatie
Heeft u n.a.v. dit artikel nog vragen? Lees dan ons kennisbankartikel over arbeidsrecht of neem contact op met onze specialisten arbeidsrecht, Arnold Birkhoff (abi@kneppelhout.nl) en Rogier van Huussen (rh@kneppelhout.nl).
