Overslag vormt een cruciaal onderdeel van de moderne logistieke keten. Dit proces, waarbij goederen worden overgeladen van het ene transportmiddel naar het andere, kan aanzienlijke juridische complexiteiten met zich meebrengen. In dit artikel zullen we enkele juridische aspecten van overslag in de transportwereld analyseren, met bijzondere aandacht voor aansprakelijkheid, contractuele verplichtingen en de relevante wet- en regelgeving.
Overslag verwijst naar de fysieke verplaatsing van goederen tussen verschillende transportmodaliteiten, zoals van schip naar vrachtwagen, van trein naar schip, of van vliegtuig naar trein. Soms vindt overslag plaats door gebruik te maken van een tussenliggende locatie, meestal een magazijn. Dit proces is essentieel voor het efficiënte functioneren van supply chains, vooral in de context van intermodaal en multimodaal transport.
In het internationale vervoer zijn verschillende verdragen van toepassing die de rechten en verplichtingen van betrokken partijen reguleren. Enkele van de belangrijkste verdragen zijn:
Naast internationale verdragen spelen nationale wetten een cruciale rol. In Nederland zijn de bepalingen die zien op het vervoer van goederen opgenomen in Boek 8 van het Burgerlijk Wetboek. Boek 8 bevat specifieke bepalingen over de aansprakelijkheid van de vervoerder en de afzender voor verschillende vervoersmodaliteiten. Over multimodaal vervoer zegt Boek 8, in artikel 41 daarvan: “Bij een overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer (tegenwoordig noemen we dat multimodaal) gelden voor ieder deel van het vervoer de op dat deel toepasselijke rechtsregelen.”
De aansprakelijkheid voor schade of verlies tijdens overslag kan variëren afhankelijk van het toepasselijke juridische regime. Meestal ligt de aansprakelijkheid bij de vervoerder, tenzij deze kan aantonen dat de schade is veroorzaakt door een externe factor buiten zijn controle, zoals overmacht of ondeugdelijke verpakking door de afzender.
Contractuele afspraken
Het is van groot belang dat partijen duidelijke contractuele afspraken maken over de verantwoordelijkheid tijdens overslag. In veel gevallen bevatten transportovereenkomsten specifieke clausules die de aansprakelijkheid tijdens de overslagperiode regelen. Dergelijke clausules moeten zorgvuldig worden opgesteld om geschillen te voorkomen.
Verzekeringen
Het afsluiten van adequate verzekeringen is essentieel om de financiële risico’s van schade of verlies tijdens overslag te mitigeren. Zowel de vervoerder als de afzender doen er goed aan om te zorgen voor een uitgebreide transportverzekering die dekking biedt voor alle stadia van het transport, inclusief overslag.
Documentatie
Een gedegen documentatie en administratie zijn cruciaal om juridische problemen tijdens overslag te voorkomen. Dit omvat vrachtbrieven, ontvangstbewijzen en gedetailleerde ladingslijsten. Dergelijke documenten dienen als bewijs in geval van schadeclaims.
Communicatie en coördinatie
Effectieve communicatie en coördinatie tussen alle betrokken partijen zijn van vitaal belang voor een soepele overslag. Dit omvat het tijdig delen van informatie over aankomsttijden, overslaglocaties en eventuele bijzonderheden van de lading.
Technologische oplossingen
Moderne technologieën, zoals tracking- en tracing-systemen, kunnen bijdragen aan een betere monitoring van goederen tijdens overslag. Deze systemen bieden real-time informatie over de locatie en status van de lading, wat bijdraagt aan een grotere mate van controle en transparantie.
Overslag in de transportwereld brengt complexe juridische vraagstukken met zich mee die grondige kennis van internationale verdragen, nationale wetgeving en contractuele afspraken vereisen. Door duidelijke contractuele afspraken te maken, adequate verzekeringen af te sluiten en gebruik te maken van moderne technologieën, kunnen partijen de risico’s tijdens overslag minimaliseren en bijdragen aan een efficiënte en veilige logistieke keten.
Waar vindt overslag doorgaans plaats?
“Bij overslag worden goederen doorgaans van de ene transportmodaliteit overgeladen op een andere. Dit kan tal van vormen hebben, maar gebeurt doorgaans op een overslagterrein. Bij een overslagterrein moet je denken aan een haventerminal, een luchthaventerminal, een depot, een containerterminal, een treinstation of vergelijkebare plekken.”
Welke soorten overslag zijn er?
“Er zijn verschillende soorten overslag, waaronder:
Hoe verloopt het overslagproces? Welke stappen zijn daarbij betrokken?
“Het overslagproces omvat het fysiek overbrengen van goederen van het ene transportmiddel naar het andere. De stappen zijn:
Hoe vaak komt schade of verlies van goederen voor tijdens overslag en wat zijn de meest voorkomende oorzaken?
“De frequentie van schade of verlies varieert, maar veelvoorkomende oorzaken zijn:
Advocaten die net zo goed vanuit de business denken, als vanuit het wetboek. Dat is ons handelsmerk. Niet simpelweg de regels opsommen, maar het recht toepassen in de context van uw onderneming. Zodat we samen (internationale) juridische problemen kunnen voorkomen én oplossen.
Onze aanpak is multidisciplinair: het team wordt afgestemd op uw vraagstuk. Ook wanneer dit specifieke kennis van bijvoorbeeld verzekerings- of handelsrecht vereist, of extra internationale ondersteuning kan gebruiken. Juridische kwesties in de handel, industrie en logistiek hebben raakvlakken met raakvlakken met douane, sancties en exportcontrole, ondernemingsrecht en soms ook met arbeidsrecht, intellectueel eigendom en vastgoed- en omgevingsrecht. Dat is het voordeel van een full-service kantoor: we zijn zo klein als kan en zo groot als nodig is.
Lees meer over onsWilt u meer informatie over overslag? Neem dan contact op met Céline Goedhart, advocaat handel, industrie en logistiek bij Kneppelhout en expert in overslag.
“Wij beschikken over uitgebreide kennis over overslag in de transportwereld. Wij denken altijd in het belang van de klant en proberen hem zo goed mogelijk bij te staan.”
Céline Goedhart
Advocaat
Mobiel +31 (0) 6 455 130 66
E-mail cg@kneppelhout.nl