Arbitrage: een interessant alternatief voor uw onderneming

Arbitrage is een alternatieve vorm van geschillenbeslechting. Waar een conflict normaal gesproken uiteindelijk bij de rechtbank belandt, kunnen partijen in plaats daarvan ook voor arbitrage kiezen.

In arbitrage krijgen partijen meer vrijheid om de procedure zelf in te richten. Heeft u bijvoorbeeld een Chinese wederpartij en wilt u allebei een mogelijk conflict niet uitvechten voor de nationale rechter van de ander? Dan kan arbitrage een goed alternatief zijn. Zo is het mogelijk dat partijen een neutrale plaats overeenkomen voor de geschillenbeslechting, zoals Zwitserland of Singapore. Ook kan afgesproken worden dat de procedure bijvoorbeeld in de Engelse taal wordt gevoerd, zodat het voor beide partijen goed te volgen is.

Deze mogelijkheden maken dat arbitrage met name in de internationale handelspraktijk een veelgebruikt middel is. Een arbitraal vonnis is bovendien net zo ‘geldig’ als een vonnis van de rechtbank. Onder omstandigheden heb je er zelfs meer aan (zie onderstaand onder ‘Wat zijn de voordelen van arbitrage?’).

Als er een conflict ontstaat met een andere partij, kan u er niet eenzijdig voor kiezen om een arbitrageprocedure te starten. Een arbitrage kan alleen gestart worden als partijen samen een arbitrageovereenkomst hebben afgesloten. Meestal staat zo’n arbitrageovereenkomst in een apart artikel in de commerciële overeenkomst die partijen met elkaar zijn aangegaan. Als er in de uitvoering van die overeenkomst vervolgens iets fout gaat, kan een arbitrage gestart worden.

Maar ook na het ontstaan van een conflict kunnen partijen alsnog overeenkomen dat hun geschil beslecht zal worden middels arbitrage. Het is belangrijk hier een afzonderlijke, ondertekende overeenkomst voor af te sluiten.

Arbitrage kan meerdere voordelen opleveren:

• Vertrouwelijkheid. Als bedrijf zit u er wellicht niet op te wachten dat uw rechtszaak breed uitgemeten wordt in de media, of dat concurrenten een bepaald geschil kunnen volgen in de rechtszaal. De arbitrages bij de meeste instituten zijn strikt vertrouwelijk (en anders kan deze vertrouwelijkheid afgesproken worden), zodat het voor de buitenwereld vaak niet eens kenbaar is dat er überhaupt een geschil speelt tussen partijen;
• Procedurele vrijheid. Partijen kunnen (al dan niet samen met het arbitraal tribunaal) zelf invulling geven aan de procedure. Er kunnen afspraken worden gemaakt over de plaats van de procedure, het aantal arbiters (één of drie), het toepasselijke recht, de taal van de procedure, hoeveel stukken moeten er worden uitgewisseld, moeten er getuigen worden gehoord, kan de zitting misschien beter online plaatsvinden, etc.;
• Expertise van het tribunaal. Partijen kunnen ook invloed uitoefenen op de persoon van de arbiters (of deze direct zelf benoemen). Betreft het bijvoorbeeld een complex technisch geschil? Dan kan ervoor gekozen worden om naast twee juristen, één technicus met veel verstand van de specifieke branche te benoemen;
• ‘Je geld halen’. Zeker als de wederpartij is gevestigd buiten de Europese Unie, kan het na het behalen van een positief rechtbankvonnis nog wel eens lastig zijn om uw geld daadwerkelijk betaald te krijgen. In landen als China hebben ze aan een Nederlands vonnis niet zo veel boodschap, nu zo’n vonnis daar niet wordt erkend. Met een arbitraal vonnis ligt dit echter anders. Vanwege het Verdrag van New York 1958, waarbij vele belangrijke handelspartners zoals China, de Verenigde Staten, India, etc. zijn aangesloten, kan een arbitraal vonnis aldaar stukken gemakkelijker worden uitgewonnen dan een rechtbankvonnis;
• Snelheid. In de meeste gevallen bestaat er in arbitrage geen mogelijkheid om in hoger beroep te gaan. Dat betekent dat er sneller een einde kan komen aan een voortslepend conflict;
• Proceskostenvergoeding. Het is mogelijk om uw volledige proceskosten vergoed te krijgen (dus ook de daadwerkelijk gemaakte advocaatkosten op basis van over te leggen facturen). In een rechtbankprocedure wordt bij winst in de praktijk slechts een fractie van deze kosten vergoed. Let wel: dit geldt enkel indien u als partij volledig (of grotendeels) in het gelijk wordt gesteld. Bij verlies van de procedure kan het dus ook zo zijn dat u de kosten van de wederpartij moet vergoeden.

Céline Goedhart
Advocaat

Mobiel      +31 (0) 6 455 130 66
E-mail       cg@kneppelhout.nl