Dit is deel 1 van een blogserie over expertcontrole en sancties. Tijdens het seminar dat wij houden op 11 oktober 2022 zullen wij uitgebreid stilstaan bij trade compliance in de internationale handel. Niet alleen de in dit blog besproken handelssancties en exportcontrole, maar ook compliance in de internationale supply chain. U kunt zich nog aanmelden voor dit seminar via onderstaande button.
Meer info & Aanmelden
In het licht van de internationale verbintenis om de verspreiding van nucleaire, chemische of biologische wapens tegen te gaan, hebben de EU en haar lidstaten wetgeving aangenomen om de export van producten voor tweeërlei gebruik, oftewel Dual Use goederen, te controleren. Onder het begrip ‘Dual Use goederen’ vallen materialen, uitrusting en technologie die zowel voor civiele als voor militaire doeleinden kunnen worden gebruikt.
Op 2 september 2022 heeft de EU Commissie een rapport uitgebracht over de implementatie van de nieuwe EU Dual Use Verordening, die vanaf september 2021 geldt (Verordening (EU) 2021/821 tot instelling van een Unieregeling voor controle op de uitvoer, de tussenhandel, de technische bijstand, de doorvoer en de overbrenging van producten voor tweeërlei gebruik). Het rapport is via deze link te vinden: pdf (europa.eu).
De noodzaak om het juridisch kader voor Dual Use goederen te moderniseren is toegenomen als gevolg van de gelijktijdige ontwikkeling van nieuwe technologieën en wereldwijde conflicten die de wereldhandel beïnvloeden (zoals de oorlog in Oekraïne). Gezien de oorlog in Oekraïne is het waarborgen van de veiligheid van de handel noodzakelijk. De publicatie van het rapport biedt inzicht in de concrete en praktische betekenis van de nieuwe EU Dual Use Verordening.
Een aantal cijfers op een rij: in het jaar 2020 zijn aan de EU lidstaten ongeveer 40.000 verzoeken om export van Dual Use producten naar derde landen gedaan. Van deze aanvragen werden ongeveer 550 verzoeken afgewezen, dat komt neer op ongeveer 98,6% toewijzingen. In het licht van deze cijfers en van de conclusie uit het rapport, is de EU Commissie van mening dat nieuwe EU Dual Use verordening het Europese wettelijk kader voor exportcontrole efficiënter, flexibeler en toekomstgerichter heeft gemaakt.
Een aantal kernpunten en conclusies uit het rapport van de Europese Commissie
- Exportcontrole beleid: in het rapport worden de functies, organen, doelstellingen en resultaten van de EU-US Trade and Technology Council (TTC) en haar Export Control Working Group uiteengezet. De TTC vertegenwoordigt de actieve betrokkenheid van de EU bij de samenwerking met derde landen op het gebied van exportcontrole. Tevens heeft de TCC als hoofddoel dat handels- en technologiekwesties beter te coördineren.
- De Dual-Use Coordination Group (DUCG) heeft verschillende algemene informatie-uitwisselingen over exportcontrole kwesties en nationale uitvoeringsmaatregelen uitgevoerd en ondersteund. De resultaten van de informatie-uitwisselingen lijken erop te wijzen dat het aantal overtredingen van de exportcontrole wetgeving is toegenomen ten opzichte van 2021. Daarnaast is het aantal vergunningen voor de uitvoer van met name cyber bewakingstechnologieën afgenomen.
- Verschillende gremia zijn of worden opgezet voor de verdere implementatie van de nieuwe EU Dual Use Verordening. Zo ook het Dual-Use e-System (DUeS) dat ten doel heeft de uitwisseling van informatie op verschillende gebieden, met onder meer het Verenigd Koninkrijk, te vergemakkelijken en efficiënter te maken. Tevens zou het gebruik van het Dual-Use e-licensing system, dat in 2021 operationeel is geworden, kunnen worden uitgebreid tot de partnerlanden van de EU, zoals de Commissie momenteel onderzoekt.
- Uit de kerngegevens over EU exportcontroles (zie het rapport van de Commissie) blijkt dat de export van Dual Use producten ongeveer 2,7% van de totale export van de EU vertegenwoordigde, voor een totale handelswaarde van EUR 128 miljard in 2020. Bovendien waren de belangrijkste extra-EU-bestemmingen: China, de Verenigde Staten, Taiwan, Zuid-Korea en Rusland. Wat betreft de overdrachten binnen de Europese Unie, waren de belangrijkste bestemmingen: Frankrijk, Zweden, Finland, Duitsland, Spanje en België.
In dit rapport van de EU Commissie wordt in verder detail ingegaan op de implementatie van de nieuwe EU Dual Use Verordening. Overigens is het rapport wel gebaseerd op gegevens uit 2020 en 2021. Het geeft derhalve niet de effecten weer van het EU exportcontrole beleid van na de Russische inval in Oekraïne. Het rapport is gelijktijdig met het jaarverslag van Foreign Direct Investment (FDI) aangenomen, omdat beide onderwerpen een strategische rol spelen bij het handhaven van de zekerheid van de Europese Unie op het gebied van handels- en investeringscontrole. Tot slot geeft de bijlage bij het rapport een interessante blik op de verdere implementatie, waaronder ook aandacht voor de handhaving.
Deze publicatie is bedoeld ter informatie en vormt geen juridisch advies.
Meer informatie
Mocht u vragen hebben over de gevolgen van de sanctiemaatregelen voor uw bedrijf, of wilt u hierover van gedachten wisselen, neem dan contact op met onze advocaten Handel, Industrie en Logistiek: