Op 23 februari 2022 kwam de Europese Commissie met een voorstel (Commission Proposal) voor een richtlijn betreffende Corporate Sustainability Due Diligence (hierna de CSDDD). De CSDDD stelt regels vast over de verplichtingen van ondernemingen inzake negatieve gevolgen voor de mensenrechten en het milieu met betrekking tot hun eigen activiteiten, die van hun dochterondernemingen en de activiteiten in de waardeketen die door hun zakelijke relaties worden uitgevoerd. De Europese Raad heeft voortgebouwd op het voorstel en kwam op 1 december 2022 met een herziene versie van de CSDDD (Political Compromise). In dit artikel bespreken we de kern van de CSDDD en de achterliggende gedachte. We gaan ook kort in op bestuurdersaansprakelijkheid onder de CSDDD.
Achtergrond van de CSDDD
De CSDDD hangt nauw samen met de Europese Green Deal en de daarin geformuleerde plannen om de EU tegen 2050 broeikasgasneutraal te maken. Het doel van de CSDDD is tweeledig. In de eerste plaats is het doel om een regelgevend kader te creëren met een overkoepelende zorgplicht voor bestuurders om corporate governance duurzaamheidsgerichter te maken. Ten tweede om zorgvuldigheidseisen te verankeren in de internationale waardeketen van grote ondernemingen. In de Europese Green Deal staat dat duurzaamheid verder geïntegreerd moet worden in het ‘corporate-governance-kader’. Op dit moment is de kapitaalmarkt geneigd om zich te focussen op de korte termijn waardoor bestuurders zich op financiële prestaties richten. Het resultaat is dat er te weinig aandacht is voor ecologische en sociale overwegingen op de lange termijn. De CSDDD moet hier verandering in brengen. Grote ondernemingen dienen een plan aan te nemen dat ervoor zorgt dat hun bedrijfsmodel en hun strategie verenigbaar zijn met het Klimaatakkoord van Parijs. Daarnaast moeten ze effectieve due diligence systemen opzetten om feitelijke en potentiële negatieve gevolgen voor de mensenrechten en het milieu op te sporen, te voorkomen, te beperken en te verhelpen. Deze due-diligence verplichting ziet op de eigen activiteiten van de onderneming, maar ook op de activiteiten van dochterondernemingen en die van zakenpartners.
De CSDDD is primair van toepassing op de grotere ondernemingen die gevestigd zijn binnen de EU. In de CSDDD zijn bepaalde drempels opgenomen, zoals 500 werknemers en een omzet van 150 miljoen euro, waaraan een onderneming moet voldoen, voordat zij onder de reikwijdte vallen. Daarnaast vallen onder de CSDDD ook niet-EU-ondernemingen die actief zijn binnen de EU, en midden- en kleinbedrijf voor zover zij actief zijn in duurzaamheidsgevoelige sectoren. De CSDDD bepaalt dat hieronder vallen: de textiel- en kledingindustrie, de landbouw en voedselindustrie, en de minerale producten industrie.
Bestuurdersaansprakelijkheid onder de CSDDD
In de Commission Proposal is in artikel 25 een directe verplichting voor bestuurders opgenomen. Het artikel luidt:
“Bij het vervullen van hun plicht om te handelen in het belang van de vennootschap, houden bestuurders (…) rekening met de gevolgen van hun beslissingen voor duurzaamheidskwesties, waaronder, indien van toepassing, mensenrechten, klimaatverandering en gevolgen voor het milieu, op korte, middellange en lange termijn.”
In de Political Compromise is dit artikel geschrapt omdat dit volgens de Europese Raad niet thuishoort in een directive die due diligence behandeld. Mocht dit artikel uiteindelijk in de definitieve versie van de CSDDD terecht komen, dan zal dit naar verwachting geen revolutionaire ontwikkelingen met zich meebrengen. Met de invoering van de Corporate Sustainability Reporting Directive, en de in Nederland geldende Corporate Governancecode, is een dergelijke verplichting tot het meewegen van duurzaamheid binnen de besluitvorming al geïntroduceerd. De bestuurdersaansprakelijkheid die kan volgen uit het overtreden van dergelijke wetgeving zal dus niet worden uitgebreid.
Hoe nu verder
De CSDDD is nog niet klaar om ingevoerd te worden en moet nog worden goedgekeurd. Het Europees Parlement, de Raad van Europa en de Europese Commissie moeten een akkoord bereiken over de definitieve tekst. Gelet op de verschillen tussen het originele voorstel en de herziene versie zal het naar alle waarschijnlijkheid nog wel even duren voordat er overeenstemming is bereikt over alle onderwerpen.
Meer informatie
Heeft vragen duurzaam ondernemen, dan kunt u contact opnemen met de advocaten van onze sectie ondernemingsrecht en experts in corporate governance.