In het streven naar een schoner milieu heeft de Europese Unie de SUP-richtlijn geïntroduceerd. Het doel? Het verminderen van het gebruik van zogenaamde ‘Single-Use Plastics’, ook wel ‘SUP’. Wat zijn de belangrijkste voorschriften uit de SUP-richtlijn, welke uitdagingen levert dit op en hoe zit het met de handhaving ervan? Anne van der Sluys, advocaat vastgoed en bestuursrecht, bespreekt het in de tweede aflevering van onze podcast Advocatenpraat.
De SUP-richtlijn is een Europese richtlijn die lidstaten verplicht om maatregelen te treffen om de hoeveelheid wegwerpplastic in het milieu terug te dringen. De maatregelen uit de richtlijn zijn vervolgens geïmplementeerd in de Nederlandse wetgeving. Deze regels gelden onder andere voor horeca-exploitanten, kantoren en sportclubs. De wetgeving richt zich daarbij specifiek op wegwerpplastic, zoals plastic bekers en voedselverpakkingen voor eenmalig gebruik. De implementatie van de SUP-richtlijn in de Nederlandse wetgeving vond plaats in twee fasen. Sinds juli 2023 bestaat er een verbod op het gratis verstrekken van wegwerpbekers en -bakjes die plastic bevatten. Dit verbod ziet toe op verpakkingen om mee te nemen. Vanaf januari 2024 zijn de regels verder aangescherpt en is ook het verstrekken van plastic wegwerpbekers en -bakjes voor consumptie ter plaatse verboden.
Handhaving en onzekerheid
De maatregelen die voortvloeien uit de SUP-richtlijn leveren in de praktijk nog veel vragen en onzekerheden op. Voor ondernemers is veelal onduidelijk hoe ze de regels moeten toepassen. Zo zijn slechts richtlijnen opgenomen voor de hoogte van de bedragen voor het verstrekken van plastic wegwerpbekers om mee te nemen. Het is de ondernemer zelf die het bedrag uiteindelijk bepaalt. Bovendien heerst er onzekerheid over de handhaving van de regels. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) is de bevoegde instantie die toeziet op de naleving van de regels. Eind 2023 zijn er echter verschillende moties aangenomen, waarna er is besloten dat de ILT op bepaalde onderdelen voorlopig niet handhavend zou optreden. Dat betekent niet dat de ILT volledig afziet van handhaving.
Als ondernemers de plastic wegwerpbekers willen blijven gebruiken, dan moeten zij aan een aantal voorwaarden voldoen. Één daarvan is dat ondernemers zich vooraf moeten aanmelden bij de ILT. Een artikel van de NOS meldde onlangs dat slechts zeven bedrijven zich hiervoor hebben aangemeld. Dit lage aantal kan volgens de ILT twee dingen betekenen: ofwel het overgrote deel van de bedrijven is al overgestapt op herbruikbare alternatieven óf de regels zijn niet voldoende duidelijk. Inmiddels heeft de ILT aangekondigd dat na de zomer van 2024 wordt gestart met handhaving op kantoren.
Toekomstperspectief
De SUP-richtlijn is een belangrijke stap richting duurzamer gebruik van materialen en vermindering van plastic afval in het milieu. Echter, de praktijk wijst uit dat er nog veel werk aan de winkel is. Bedrijven zullen maatregelen moeten treffen om aan de regels te voldoen en zo handhaving door de ILT tegen te gaan. Daarnaast is het belangrijk om na te denken over alternatieve verpakkingsmaterialen die praktische oplossingen bieden voor de dagelijkse bedrijfsvoering.
Meer informatie
Heeft u n.a.v. dit artikel nog vragen? Luister onze podcastaflevering over de SUP-richtlijn of neem contact op met onze specialist vastgoed & bestuursrecht, Anne van der Sluys (asl@kneppelhout.nl).
