Een aantal onderdelen van dit wetsvoorstel zal pas per 1 januari 2021 ingaan, maar op 1 oktober 2020 trad de Wet herziening van het beslag- en executierecht (Stb. 2020,177) in werking. Dat voorziet in wijzigingen van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering en de Faillissementswet en beoogt drie doelen: het bestaansminimum van schuldenaren beschermen bij beslag, voorkomen dat beslag en executie uitsluitend als pressiemiddel wordt ingezet en tot slot een modernisering van het beslag- en executierecht door dit eenvoudiger en efficiënter te maken.
De meest in het oog springende modernisering als gevolg van die wijzigingen is de verplichtstelling van het elektronische derdenbeslag per 1 januari 2021. Daarover gaat deze blog.
Van optioneel naar verplicht elektronisch derdenbeslag
Voor een schuldeiser is het mogelijk om zijn vordering te verhalen door middel van een beslag op het vermogen van zijn schuldenaar. Onder dit vermogen valt ook hetgeen de schuldenaar van derden tegoed heeft of verkrijgt, zoals een banktegoed, verzekeringsuitkering of salaris. In dat geval wordt gesproken van een derdenbeslag. Degene onder wie dat beslag wordt gelegd, wordt als de ‘derde-beslagene’ aangeduid.
Op dit moment is het voor de beslaglegger al mogelijk om het derdenbeslag op een elektronische wijze te leggen, mits de derde-beslagene een elektronische adres heeft opgegeven aan een door de Minister van Justitie aangewezen organisatie (art. 475 lid 3 Rv). De Koninklijke Beroepsorganisatie van Gerechtsdeurwaarders (KBvG) is bij Besluit van de Staatssecretaris van Justitie van 3 juni 2009, 5602959/09/6, aangewezen als organisatie in de zin art. 475 lid 3 Rv. Het voornoemde artikel spreekt hierbij over ‘kunnen ook elektronisch worden gelaten’. De gerechtsdeurwaarder kan op dit moment kiezen om het beslag op een niet-elektronische wijze te betekenen, ondanks dat een elektronisch adres is opgegeven.
Deze keuzemogelijkheid vervalt. Op het moment dat de derde-beslagene zijn elektronische adres heeft opgegeven bij de KBvG, is de gerechtsdeurwaarder verplicht het beslag op elektronische wijze te betekenen. Dit onderdeel treedt pas op 1 januari 2021 in werking om zo de gerechtsdeurwaarders voldoende gelegenheid te geven zich aan te sluiten bij het systeem dat hiervoor in opdracht van de KBvG door de Stichting Netwerk Gerechtsdeurwaarders is ontwikkeld.
Uit het Koninklijke Besluit bij de wet volgt dat de Belastingdienst vooralsnog uitgezonderd is van de verplichting tot elektronisch derdenbeslag. Dat zou voor deze dienst nog niet haalbaar zijn. De Belastingdienst heeft natuurlijk ook nog wel wat andere tijdrovende vuiltjes weg te werken. Zodra de noodzakelijke voorzieningen bij de dienst getroffen zijn om wel tot elektronisch derdenbeslag over te kunnen gaan, zal de uitzondering komen te vervallen. Dat het nog wel even zal gaan duren voordat dit zijn beslag heeft gekregen is bepaald denkbaar.
Tot slot
Voor partijen die regelmatig te maken hebben met derdenbeslag, zoals banken, verzekeraars of grote werkgevers, biedt het wetsvoorstel een stap vooruit naar een meer efficiënte manier van werken. Enige alertheid is hierbij wel belangrijk. Een elektronisch derdenbeslag is alleen mogelijk op het moment dat de derde-beslagene aangegeven heeft per mail voldoende bereikbaar te zijn. Voor de geadresseerde (de verantwoordelijke binnen de organisatie) is het sowieso zaak om nog nadrukkelijker dan voordien zijn of haar e-mail in de gaten te houden.
Mocht u nog verdere vragen hebben over het verplichte elektronische derdenbeslag of andere onderdelen binnen het Wetsvoorstel herziening van het beslag- en executierecht, neem dan contact met ons op of raadpleeg onderstaande bronnen.
- Wet herziening van het beslag- en executierecht (Stb. 2020,177)
- Besluit van de Staatssecretaris van Justitie van 3 juni 2009, 5602959/09/6
- Besluit van 15 juli 2020 tot vaststelling van het tijdstip van inwerkingtreding van de Wet van 3 juni 2020 tot wijziging van het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering en de Faillissementswet in verband met de herziening van het beslag- en executierecht (Stb. 2020, 177)
- Memorie van Toelichting bij Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Overige fiscale maatregelen 2021), p. 14-15.
