Certificering van aandelen door aandelen onder te brengen in een Stichting Administratiekantoor (ook wel: “STAK”) komt in de praktijk regelmatig voor. De STAK heeft als doel het beheren van de aandelen en het uitoefenen van bepaalde rechten behorende bij die aandelen.
Doorgaans wordt met certificering van aandelen een splitsing van het winstrecht en het stemrecht bewerkstelligd. Certificering van aandelen kan worden gedaan met als doel om werknemers eenvoudig te laten participeren in de onderneming, de continuïteit van de vennootschap te waarborgen of in het kader van bedrijfsopvolging.
Decertificering van aandelen
In een arrest van het Hof ’s-Hertogenbosch van februari 2024 stond juist de decertificering van aandelen centraal. De decertificering van aandelen betreft kort gezegd de omzetting van certificaten terug in aandelen. In dit geval was de certificering van aandelen gedaan door de voormalig eigenaar van Bours Holding B.V., de heer Bours. Uit correspondentie uit die tijd bleek dat de heer Bours bewust koos voor certificering van de aandelen in de vennootschap om te voorkomen dat zijn echtgenote en/of dochter na zijn overlijden de zeggenschap binnen de onderneming zouden verkrijgen. De heer Bours richtte daarom een STAK op, waarvan hij enig bestuurder en enig certificaathouder werd. Na het overlijden van de heer Bours, bestond het bestuur van de STAK uit vier personen: een accountant, een bedrijfsadviseur, een notaris en zijn echtgenote. Alle certificaten in de STAK werden gehouden door zijn echtgenote. De echtgenote verzocht het bestuur van de STAK om over te gaan tot decertificering van aandelen, welk verzoek door de bestuurders werd geweigerd. De echtgenote heeft vervolgens in kort geding medewerking gevorderd aan haar verzoek tot decertificering van de aandelen, welke vordering door de voorzieningenrechter is afgewezen. De echtgenote heeft tegen dit vonnis hoger beroep ingesteld.
Het hof komt in dit hoger beroep tot hetzelfde oordeel als de voorzieningenrechter. Daartoe verwijst het hof onder andere naar artikel 8.2 van de statuten van de STAK en artikel 9.1 van de administratievoorwaarden. Uit voornoemde artikelen volgt dat slechts het bestuur van de stichting tot gehele of gedeeltelijke decertificering van de aandelen kan besluiten en dat certificaathouders geen decertificering van de aandelen kunnen verlangen, tenzij alle certificaten van aandelen worden gehouden door één persoon.
Meewerken aan verzoek tot decertificering
Het hof acht van groot belang dat in voornoemde artikelen het woord “kan” wordt gebruikt. Hieraan verbindt het hof de conclusie dat het bestuur niet verplicht is om mee te werken aan een verzoek tot decertificering, ook niet als alle certificaten worden gehouden door één persoon. Wel acht het hof dit laatste van groot belang in de te maken belangenafweging. Naar het oordeel van het hof is er slechts grond om een verzoek tot decertificering af te wijzen als (i) de kennelijke bedoeling van de certificering van de aandelen is geweest om de zeggenschap van de aandeelhouders definitief uit te sluiten als slechts één aandeelhouder alle aandelen houdt of (ii) als het in verband met de continuïteit van de onderneming niet verantwoord is om de zeggenschap in handen te leggen van de enig certificaathouder.
Dit laatste is precies de reden geweest dat de heer Bours voor zijn overlijden heeft besloten tot de certificering van aandelen. Nu het waarborgen van de continuïteit van de onderneming van meet af aan het doel is geweest van het in het leven roepen van de STAK en naar de mening van het hof voldoende is aangetoond dat het belang van de onderneming inderdaad zou worden geschaad als de zeggenschap in de vennootschap door decertificering volledig in handen komt van de echtgenote, volgt het hof de rechtbank in haar oordeel dat het bestuur van de STAK hier mocht oordelen dat het niet in het belang van de vennootschap zou zijn om te besluiten tot decertificering en daarmee het verzoek van de echtgenote tot decertificering mocht afwijzen. Het hof bekrachtigt het vonnis van de voorzieningenrechter en veroordeelt de echtgenote in de kosten van het geding in hoger beroep.
Meer informatie
Heeft u vragen over (de)certificering van aandelen? Neem dan contact op met een van onze advocaten van de sectie ondernemingsrecht.
