Na de val van het regime-Assad in december 2024 is de internationale gemeenschap haar sanctieregime jegens Syrië gaan herzien. De Verenigde Staten hebben op 23 mei al een groot aantal beperkingen opgeheven, en de Europese Unie heeft sinds eind mei nagenoeg alle economische sancties geschrapt. Wat overblijft zijn beperkingen die voortkomen uit veiligheidsoptiek: een wapenembargo, exportverboden voor dual-use goederen en software, en individuele sancties tegen personen en entiteiten die gelieerd waren aan het voormalige Assad-regime.
In deze blog een overzicht van de belangrijkste Europese maatregelen en de betekenis daarvan voor internationaal opererende bedrijven.
Huidige sancties
Met de inwerkingtreding van EU Verordeningen 2025/1098 en 2025/1094 zijn de economische sancties jegens Syrië in feite grotendeels opgeheven. Alleen de volgende beperkingen blijven nog van kracht:
- Het wapenembargo
- Beperkingen op goederen met tweeërlei gebruik (dual-use)
- Verbod op de export van surveillancesoftware
- Handelsbeperkingen op Syrisch cultureel en archeologisch erfgoed
- Individuele sancties tegen (voormalige) leden van het Assad-regime
Eerdere sancties tegen Syrië
De basis van de Europese sancties tegen Syrië is Verordening 2012/36, die werd ingevoerd in reactie op het bloedig neerslaan van demonstraties door het Assad-regime. Het oorspronkelijke sanctiepakket was zeer omvangrijk en omvatte onder meer een wapenembargo, een verbod op de export van luxegoederen, exportbeperkingen voor repressieve technologie en communicatieapparatuur, financiële sancties tegen Syrische banken, en tegoedenbevriezingen van honderden personen en entiteiten.
Vanaf begin 2025 werd duidelijk dat de EU haar sanctiebereid wilde herzien. Op 24 februari 2025 werden de eerste beperkingen opgeschort met EU Verordeningen 2025/407 en 2025/408. Deze richtten zich op de wederopbouw van de Syrische economie, en maakten onder meer het volgende weer mogelijk:
- Import van ruwe olie en aardolieproducten uit Syrië
- Toevoer van kerosine en vliegtuigbrandstof
- Levering van technologie en apparatuur voor olie-, gas- en elektriciteitssectoren
- Investeringen in Syrische energiebedrijven
- Syrische transportvluchten op Europese luchthavens
- Banktransacties ten behoeve van humanitaire hulp of wederopbouw
Daarnaast werden vier Syrische banken en Syrian Arab Airlines van de sanctielijst gehaald, met uitzondering van bevroren tegoeden van de centrale bank.
Recente afbouw
De meest fundamentele wijziging van de EU sancties kwam eind mei, toen de EU met twee nieuwe verordeningen het eerdere sanctiebeleid nog verder uitkleedde. Per EU Verordening 2025/1098 zijn onder meer de volgende activiteiten weer toegestaan:
- Import en export van olie en gas
- Handel in vliegtuigbrandstof
- Levering van apparatuur en onderhoudsdiensten in olie-, gas- en elektriciteitssectoren
- Investeringen en financiële transacties met Syrische energiebedrijven
- Handel in Syrische munten, goud, diamanten, luxeproducten en staatsobligaties
- Aanbieden van effecten en financiële producten aan Syrische overheidsinstellingen
- Aangaan van bankrelaties met Syrische banken en vestiging van Syrische bankkantoren in de EU
- Vrachtvluchten van Syrische luchtvaartmaatschappijen
- Alle beperkende maatregelen tegen de Commercial Bank of Syria zijn ingetrokken
Verordening 2025/1094 herziet de sanctielijst: meerdere Syrische banken (aansluiting op SWIFT zou moeten volgen) en oliebedrijven zijn geschrapt. De individuele sancties tegen het oude regime blijven echter van kracht.
In de praktijk
Voor internationaal opererende ondernemingen is de situatie fundamenteel veranderd: de meeste belemmeringen voor handel, investeringen en financiële transacties met Syrië zijn opgeheven. Zakendoen met Syrische partijen is in principe weer toegestaan, ook in sectoren als energie, transport, en infrastructuur. Tegelijkertijd blijft voorzichtigheid geboden. Syrië blijft een gesanctioneerd land, met name op het gebied van wapenhandel, dual-use goederen, surveillance software en individuele personen die betrokken waren bij het Assad regime. Gedegen due diligence onderzoek op de resterende sanctiemaatregelen blijft belangrijk.
Het voorjaar van 2025 laat zien dat sanctielijsten onder invloed van internationale ontwikkelingen snel kunnen veranderen. Aldus blijft het voor ondernemers cruciaal om continue op de hoogte te zijn van het actuele sanctieregime.
Deze publicatie wordt u ter informatie verstrekt en vormt geen juridisch advies.
Meer informatie
Mocht u naar aanleiding van dit artikel nog vragen hebben, neem dan contact op met één van onze collega’s:
